De fascinatie van de mens voor goud is te herleiden tot onze wordingsgeschiedenis. Het veranderen van ijzer of lood in goud is binnen de alchemie altijd de metafoor geweest voor de veredeling van de mens. Gouden sierraden en zelfs het moderne verschijnsel van bladgoud in een droevig jongerendrankje verwijzen naar de belofte van een eeuwige jeugd - in feite een bijzonder soort onsterfelijkheid.
De vraag is hoe en wanneer wij de waarde van goud hebben geleerd. Op Egyptische hiërogliefen uit de regeringstijd van Koning Chefren wordt voor het eerst verwezen naar goud als munt. Meer waarschijnlijk is deze functie veel ouder. In ieder geval heeft goud voordat het de functie van betaalmiddel kreeg gefungeerd als garantie voor de waarde van andere betaalmiddelen. Al in het oud-Babylonische rijk gold graan weliswaar als muntsysteem maar werd goud gebruikt om de waarde van het graan te garanderen. Dit was een eerste vorm van de gouden standaard.
De functie van betaalmiddel of garantie daarvan heeft goud behouden tot ver in de 20ste eeuw. Meer dan 45 eeuwen lang garandeerde goud de stabiliteit in opeenvolgende beschavingen - uiteindelijk zijn er maar 3 voorwaarden voor een rechtvaardige samenleving: een stabiele munt, het geweten - en niet juridisch spitsvondigheid - als basis voor de rechtspraak en een krachtig leger.
Met het loslaten van de gouden standaard in 1973 kwam voor het eerst in ten minste 45 eeuwen een einde aan de rol van goud. Van de juistheid van dit besluit zijn onderhand weinig economen meer overtuigd. Op vergelijkbare wijze markeert het verdwijnen van het geweten in de rechtspraak voor veel rechtsfilosofen het einde van het recht.
